Rhyw ac Amrywiaeth Rhywiol

Yn yr adran hon fe welwch wybodaeth am Hunaniaeth Rywiol, Rhyw, Dod Allan a Sefydliadau y gallwch gysylltu â ar gyfer Cymorth, Cyngor ac Arweiniad.

Hunaniaeth Rywiol

Mae rhywioldeb a chyfeiriadedd rhywiol yn ymwneud â phwy yr ydych wedi’ch denu ato yn gorfforol ac yn emosiynol. Mae pawb yn wahanol, ac weithiau gall deall eich rhywioldeb fod yn ddryslyd.

5 peth i’w cofio am eich rhywioldeb:

  1. Nid yw rhywioldeb yn ddewis.
  2. Mae’n cymryd gwahanol amser i wahanol bobl ddeall eu rhywioldeb.
  3. Gall ‘Dod Allan’ fod yn brofiad anodd ond yn aml gall fod yn haws wrth i chi ddechrau dweud wrth fwy o bobl.
  4. Mae llawer o wahanol fathau o rywioldeb.
  5. Gall rhywioldeb newid dros amser – mae hyn yn iawn.

Gwyliwch y fideo hwn gan Childline sy’n trafod stereoteipiau am Hunaniaeth Rywiol:

Gallai gymryd amser i gweithio allan beth yw eich cyfeiriadedd rhywiol. Cofiwch mae arferol ddim yn bodoli. A does dim rhaid i chi deimlo dan bwysau neu ruthro i roi label i chi’ch hun.

Mae llawer o wahanol fathau o rywioldeb. Mae rhai o’r termau mwyaf cyffredin i ddisgrifio rhywioldeb yn cynnwys:

  • Arhamantus – Dim yn teimlo’n ramantus tuag at unrhyw un.
  • Arhywiol – Dim yn teimlo’n rhywiol tuag at unrhyw un.
  • Deurywiol – Teimlo’n emosiynol ac yn gorfforol tuag at y ddau ryw.
  • Demisexual – Rhywun nad oes ganddo unrhyw atyniad rhywiol oni bai mae ganddo gysylltiad emosiynol cryf a rhywun yn gyntaf.
  • Hoyw – Teimlo’n emosiynol ac yn gorfforol tuag at yr un rhyw.
  • Lesbiaidd – Merched sy’n teimlo’n emosiynol ac gorfforol tuag at merched eraill.
  • Panrywiol – Teimlo’n emosiynol ac yn gorfforol tuag at pobl o unrhyw ryw neu gyfeiriadedd rhywiol. Mae hyn yn cynnwys pobl drawsrywiol a phobl nad ydynt yn ddeuaidd.
  • Queer – Mae llawer o bobl LGBTQ+ wedi adennill y term fel dathliad o beidio a ffitio i fewn i normau cymdeithasol.
  • Yn Syth – Teimlo’n emosiynol ac yn gorfforol tuag at bobl o’r rhyw arall.

Am fwy o wybodaeth am rywioldeb amrywiol gallwch ymweld â’r sefydliadau canlynol: Childline, LGBT Foundation, a FFLAG.

Rhyw

Hunaniaeth rhyw unigolyn yw sut maen nhw’n dewis diffinio eu rhyw, boed hynny’n wryw, yn fenyw neu’n arall.

Mae rhai pobl yn teimlo eu bod ganddo nhw’r rhyw anghywir pan gânt eu geni ac yn penderfynu trosglwyddo o un rhyw i’r llall (Traws *). Mae bobl eraill yn nodi eu bod yn naill ai’n ddynion neu’n fenywod, ac mae hyn yn cael ei ystyried fel un nad yw’n ddeuaidd. Weithiau, gallai pobl deimlo’n gwryw a benywaidd, neu efallai eu bod yn teimlo nad ydyn nhw un neu’r llall.

Gwyliwch y fideo yma gan Mermaids UK o’r ymgyrch #IKnowWhoIAm:

Efallai na fydd person eisiau trosglwyddo’n llawn i’r rhyw arall ond gall ddewis mynegi ei ryw mewn ffordd wahanol yn unig. Mae’r Person Genderbread yn enghraifft dda iawn o’r gwahaniaeth rhwng rhyw biolegol, hunaniaeth a mynegiant.

Gall y sefydliadau canlynol roi mwy o wybodaeth i chi am faterion Traws* a chynnig cymorth, cyngor ac arweiniad: Mermaids UK, The Beaumont Society, and Youth Cymru’s Trans*form Project.

Dod Allan

Pan fydd person yn barod, efallai y bydd yn dewis dweud wrth bobl am eu rhywioldeb a/neu’i hunaniaeth rhyw, gelwir hyn: ‘Dod Allan‘. Gall fod yn gyfnod emosiynol a chythryblus ym mywyd person gan y gallant deimlo’n bryderus neu’n ofn ynglŷn â sut y bydd eu ffrindiau a’u teulu yn ymateb ac yn eu trin.

Edrychwch ar y fideo isod gan Childline yn trafod taith o Ddod Allan:

Nid yw dweud wrth rywun am eich rhyw neu’ch rhywioldeb yn digwydd unwaith yn unig. Gallech ‘Dewch Allan’ i lawer o wahanol bobl ar wahanol adegau. Neu efallai na fyddwch chi’n dod allan i unrhyw un.

Gall Dod Allan eich helpu i deimlo’n llai unig, ond mae’n bwysig bod yn barod. Does dim amser cywir neu anghywir i Ddod Allan i rywun am eich rhywioldeb neu hunaniaeth rhywedd. Dim ond chi all ddweud pan fydd yr amser cywir i Ddod Allan.

Eich dewis chi yw e sut i Ddod Allan. Gall cynllunio beth i’w wneud eich helpu i ddarganfod beth sydd orau i chi a helpu theimlo’n fwy hyderus. Gallwch feddwl am:

  • Pwy i’w ddweud. Ceisiwch ddweud wrth rywun rydych chi’n ymddiried ynddo yn gyntaf i weld sut rydych chi’n teimlo. Gall hyn fod yn ffrind, aelod o’r teulu, neu’n oedolyn y gellir ymddiried ynddo.
  • Sut i’w godi. Efallai y byddwch chi am geisio siarad am bobl LGBTQ+ ar y teledu, y cyfryngau cymdeithasol neu yn y newyddion i weld sut mae rhywun yn ymateb.
  • Pryd i’w wneud. Dewch o hyd i amser pan allwch chi siarad yn breifat heb unrhywbeth i dynnu eich sylw. Gallwch hefyd feddwl am beth i wneud ar ol y sgwrs.

Mae llawer o bethau y gallwch eu gwneud i helpu eich hun i deimlo’n fwy parod:

  • Ymarferwch yr hyn y byddwch chi’n ei ddweud. Ysgrifennwch yr hyn yr hoffech ei ddweud neu ymarferwch o flaen drych nes eich bod yn barod.
  • Meddyliwch am beth gallech gael ei ofyn. Efallai y bydd gan bobl gwestiynau felly paratoi ymatebion i gwestiynau, ond cofiwch nad oes rhaid i chi ateb unrhyw beth nad ydych chi eisiau.
  • Penderfynwch a ydych chi’n iawn gyda’r person rydych chi’n dod allan iddo i ddweud wrth bobl eraill. Meddyliwch a oes unrhyw un na fyddech chi eisiau gwybod.
  • Paratowch ar gyfer gwahanol adweithiau. Os nad yw rhywun yn disgwyl i chi ddod allan, efallai na fyddant yn gwybod sut i ymateb ar unwaith. Gall helpu i feddwl am ymateb os bydd y person chi’n dod allan iddo yn ymateb mewn ffordd nad oeddech yn ei disgwyl.

Mae Dod Allan yn rhywbeth i deimlo’n falch ohono. Ond gall hefyd fod yn anodd gwybod beth i’w wneud nesaf. Os ydych chi’n ddryslyd neu’n bryderus ar ôl dod allan, ceisiwch:

  • Siarad amdano. Beth bynnag sy’n digwydd pan fyddwch chi’n dod allan, gall siarad amdano help. Gallai hyn fod yn ffrind, aelod o’r teulu, neu’n oedolyn y gellir ymddiried ynddo.
  • Rhoi amser iddo. Hyd yn oed os nad yw rhywun yn gwybod sut i ymateb ar y dechrau, efallai y byddan nhw’n gallu eich cefnogi yn ddiweddarach.
  • Tynnu eich sylw. Gall gwneud rhywbeth rydych chi’n ei fwynhau eich helpu i deimlo’n llai pryderus.
  • Dathlu. Rydych chi wedi gwneud rhywbeth dewr a gwych, gallech chi ddathlu gyda phobl eraill neu dreulio rhywfaint o amser ar eich pen eich hun. Gwnewch beth bynnag sy’n helpu chi deimlo’n hapus a chyfforddus.

Bob blwyddyn ar Hydref 11eg rydym yn dathlu Diwrnod Cenedlaethol Dod Allan sy’n helpu i godi ymwybyddiaeth am yr heriau y mae pobl LHDT+ yn eu hwynebu, ond rydym hefyd yn dathlu sut mae pobl LHDT+ wedi siapio hanes trwy fod eu hunain.

I gael rhagor o wybodaeth am ddod allan, gallwch ymweld ar y sefydliadau hyn: Childline, Stonewall, a Coming Out UK.

Cymorth Sydd Ar Gael

Mae pobl LHDT+ yn aml angen mwy o amddiffyniad fel grŵp lleiafrifol oherwydd gwahaniaethu a rhagfarn sy wedi’i enwi Homoffobia (hefyd gweld Biphobia a Thrawsffobia), mae hyn yn “Ofn neu gasineb rhywun, yn seiliedig ar ragfarn neu farn negyddol, credoau neu farn am lesbiaid, bobl hoyw neu ddeurywiol “.

Yn y DU, mae gennym gyfreithiau sy’n amddiffyn pobl lesbiaidd, hoyw, deurywiol a thrawsrywiol – yn bennaf Deddf Cydraddoldeb 2010. Mae hyn yn cynnwys pawb sydd â nodwedd warchodedig rhag gwahaniaethu. Mae saith nodwedd warchodedig:

  • Rhyw
  • Oed
  • Cyfeiriadedd Rhywiol
  • Anabledd
  • Hunaniaeth Rhywiol
  • Hil
  • Crefydd neu Ffydd

Mae yna hefyd gyfreithiau i amddiffyn pobl mewn gwaith, gartref ac wrth ddarparu nwyddau a gwasanaethau. Er enghraifft, mae’n anghyfreithlon tanio rhywun am fod yn Hoyw, gwrthod rhentu fflat i gwpl Lesbiaidd neu beidio â gwerthu rhywbeth i rywun oherwydd eu bod yn Draws.

Mae’r Gwasanaeth Ymgysylltu a Chyfranogiad Ieuenctid RhCT wedi ymrwymo i Gydraddoldeb ac Amrywiaeth a chreu mannau diogel ar draws ein holl ddarpariaeth ar gyfer pobl ifanc dim ots pwy ydynt na beth maent yn credu. Rydym yn gweithio ar draws ysgolion a’r gwasanaeth Addysg gyda Stonewall i gynyddu ymwybyddiaeth o faterion LHDT+, darparu mwy o gefnogaeth i bobl ifanc, cyfeirio at wybodaeth ddibynadwy ddiweddar, a awdurdodi pobl ifanc o grwpiau lleiafrifol fel y gymuned LHBT+ mwy i ddefnyddio eu lleisiau.

Edrychwch ar y fideo isod gan Childline lle maen nhw’n trafod homoffobia:

Os ydych chi’n ffeindio hi’n anodd delio gyda bwlio, eich rhywioldeb, neu wedi bod yn ddioddefwr Casineb yna gallwch gysylltu â Llinell Wybodaeth Stonewall ar 08000 50 20 20 am gyngor cyfrinachol AM DDIM. Cofiwch, mewn argyfwng dylech gysylltu â 999 bob amser neu ar gyfer argyfwng, gallwch gysylltu â’r gwasanaethau brys ar 101.

Dyma restr o wasanaethau a all gynnig gwybodaeth, cyngor a chefnogaeth ar gyfer Materion Rhyw ac Amrywiaeth Rhywiol:

Stonewall – Mae Stonewall yn ymgyrchu dros gydraddoldeb pobl lesbiaidd, hoyw, deurywiol a thraws ar draws Prydain.

Mermaids UK – Cefnogaeth deuluol ac unigol i blant a phobl ifanc thrawsrywiol.

Childline – Mynnwch gymorth a chyngor am wahanol faterion, ffoniwch ni ar 0800 1111, siaradwch â chynghorydd ar-lein, anfonwch e-bost neu bostiwch i Childline ar y byrddau negeseuon.

Umbrella Cymru – Arbenigwyr Cefnogi Rhywedd ac Amrywiaeth Rhywiol yng Nghymru.

The Beaumont Society – Mae’r Cymdeithas Beaumont yn gorff hunangymorth cenedlaethol sy’n cael ei redeg gan ac ar gyfer y gymuned drawsrywiol.

Trans*Form Cymru – Mae Trans * Form Cymru yn grymuso ac yn cefnogi pobl ifanc draws i gael mynediad i’w hawliau.

Pride Cymru – Dathlu a hyrwyddo cydraddoldeb ac amrywiaeth LHBT+! #FalchiFodFyHyn

Rhannu

Rhywbeth i ddweud?